Πώς θα είναι το καλοκαίρι χωρίς συναυλίες και παραστάσεις; – Mιλούν 14 καλλιτέχνες

Η ελπίδα όλων είναι στις αναλυτικές οδηγίες που θα δώσει το υπουργείο Πολιτισμού, αφού πρώτα συμβουλευτεί τους ειδικούς, να υπάρχει ειδική μέριμνα για συναυλίες και παραστάσεις έστω με περιορισμένο αριθμό θεατών.

«Κρίνεται απίθανο ωστόσο να επιτραπούν μέσα στο καλοκαίρι οι μεγάλες συναθροίσεις, όπως φεστιβάλ, συναυλίες ή αθλητικά γεγονότα με θεατές».
Αυτή η φράση του πρωθυπουργού στο χθεσινό διάγγελμα για την άρση των μέτρων ήταν αρκετή για να πυροδοτήσει συζητήσεις ανάμεσα στους καλλιτέχνες που κυριολεκτικά κρεμόντουσαν από τα χείλη του για να δουν πως θα κινηθούν τους επόμενους μήνες.

Αυτή η μικρή αναφορά στους ανθρώπους της τέχνης περισσότερο θύμωσε και απογοήτευσε παρά έδωσε πρακτικές λύσεις. Γιατί όσο και αν κατανοούν τις έκτακτες ανάγκες που έχουν δημιουργηθεί οι εργαζόμενοι στον τομέα του πολιτισμού θα μείνουν άνεργοι για τουλάχιστον άλλους τέσσερις μήνες και αυτό θα τους εξαθλιώσει.
Η ελπίδα όλων είναι στις αναλυτικές οδηγίες που θα δώσει το υπουργείο Πολιτισμού, αφού πρώτα συμβουλευτεί τους ειδικούς, να υπάρχει ειδική μέριμνα για συναυλίες και παραστάσεις έστω με περιορισμένο αριθμό θεατών.
Από το πλευρά του το υπουργείο εξετάζει διαφορετικά σενάρια και θα εξειδικεύσει τα μέτρα λειτουργίας, με βάση τις οδηγίες που θα δοθούν από την αρμόδια επιτροπή, ώστε οι χώροι πολιτισμού να λειτουργήσουν με ασφάλεια για εργαζόμενους και επισκέπτες.
Ζητήσαμε από καλλιτέχνες μια πρώτη τοποθέτηση για τις ειδικές συνθήκες που βιώνουμε αλλά και για το πώς θα είναι ένα καλοκαίρι χωρίς θεάματα.

Ιεροκλής Μιχαηλίδης, ηθοποιός

Το φετινό καλοκαίρι θα είναι δύσκολο για όλους γιατί θα είναι διαφορετικό από όλα τα καλοκαίρια της ζωής μας.
Για κάποιους όμως, θα είναι ακόμα πιο δύσκολο. Θα υπάρχει θέμα επιβίωσης για τους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που όλο το καλοκαίρι φροντίζουν για την ψυχαγωγία μας. Ένας ολόκληρος κλάδος εργαζομένων (μπροστά και πίσω από τη σκηνή) ήδη αυτή τη στιγμή που συζητάμε αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα. Και φυσικά χωρίς όλες αυτές τις μουσικές και θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού θα είναι και πιο σκοτεινή, πιο συννεφιασμένη και η ζωή των θεατών.
Γιατί αυτοί οι δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι απευθύνονται σε εκατομμύρια θεατές. Χωρίς τις συναυλίες και το θέατρο φέτος το καλοκαίρι τα βράδια θα έχει ψύχρα.

Γιώργος Ανδρέου, συνθέτης

Η νέα οικονομική κρίση, ως συνέπεια της εμφάνισης του κοροναϊού, δίνει το τελικό χτύπημα στον κλάδο μας.
Συνθέτες, τραγουδοποιοί, στιχουργοί, ερμηνευτές, μουσικοί, ηχολήπτες – όλοι θα βρεθούμε σε δεινή οικονομική κατάσταση, αφού η εργασία μας από την μια αφορά το «ευ ζην» (άρα την σχετική οικονομική ευεξία του θεατή-ακροατή) κι από την άλλη τις ζωντανές μας μουσικές παραστάσεις…
Δεν χρειάζεται, πιστεύω, να επιχειρηματολογήσω για το αυτονόητο των δυσκολιών εκεί όπου συγχρωτίζονται πολλοί άνθρωποι μαζί.
Να τονίσω εδώ πως από τις συναυλίες (και τις πολιτιστικές δράσεις) των καλοκαιρινών μηνών επιβιώνουν κι άλλα πολλά επαγγέλματα που τις υποστηρίζουν οργανωτικά και τεχνικά (πχ. γραφεία διοργάνωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων, τεχνικοί ηχητικών εγκαταστάσεων, γραφεία ηχητικής κάλυψης κλπ).
Εφόσον λοιπόν η κυβέρνηση (κατά την κρίση της – για λόγους δημοσίου συμφέροντος) αποφασίζει την απαγόρευση συναυλιών και πολιτιστικών δράσεων σε δημόσιους χώρους, έχει την αυτονόητη υποχρέωση οικονομικής (και ηθικής) στήριξης του κλάδου μας.
Τρόποι υπάρχουν αρκετοί και μπορούν να αποφασιστούν σε συνεργασία της Πολιτείας με εκπροσώπους του κλάδου μας. Επισημαίνω πως ειδικά οι πνευματικοί δημιουργοί βιώνουμε επί μια τετραετία σχεδόν την πλήρη καταστροφή του πνευματικού μας δικαιώματος – και αναρωτιέμαι από πού θα εισπραχτούν δικαιώματα, σε μια αγορά με υπολειτουργία όλων των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν μουσική ως δημόσια εκτέλεση.

Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνοθέτης, ιδρυτής του Θεάτρου του Νέου Κόσμου

Για τον κλάδο μας είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. Γιατί είναι από τα επαγγέλματα που πλήττονται ιδιαίτερα. Η δουλεία μας είναι οι δημόσιες συναθροίσεις. Και τώρα είμαστε τελείως στον αέρα.
Σύμφωνα με όσα ανακοινώθηκαν χθες το Φεστιβάλ Αθηνών θα αναβληθεί και υπάρχει μια συζήτηση μήπως γίνει το Σεπτέμβριο. Εγώ ετοίμαζα μια παράσταση του Λουίς Σεπούλβεδα, που πέθανε πρόσφατα, «Η ιστορία του γάτου που έμαθε στο γλάρο να πετάει» για παιδιά αλλά και πρόσφυγες και μετανάστες.
Όπως φαίνεται όλα τα Φεστιβάλ αλλά και οι παραστάσεις στο σύνολό τους δεν θα πραγματοποιηθούν. Είναι επίσης άγνωστο αν θα γίνουν γυρίσματα τηλεοπτικών σειρών ή ταινιών. Τουλάχιστον με τον παραδοσιακό τρόπο. Γιατί πια πρέπει να ανακαλύψουμε νέους τρόπους.
Η κατάσταση αυτή θα φέρει τεράστια ένδεια σε όλο τον κλάδο. Όλοι μένουμε στον αέρα είτε είχαμε δουλειά, είτε δεν είχαμε.
Η δική μου στάση είναι ότι δουλεύω για αυτά που θέλω να κάνω και τώρα και τον χειμώνα, γνωρίζοντας ότι μπορεί και να μην γίνουν.
Άρα με κλειστά θέατρα σημασία έχει πως η πολιτεία στηρίζει τους καλλιτέχνες και τους χώρους που φιλοξενούν πολιτιστική δραστηριότητα.

Μίλτος Πασχαλίδης, τραγουδοποιός

Μουδιάσαμε όλοι χθες. 30 χρόνια που είμαι στην εργασία δεν μου έχει ποτέ καλοκαίρι να μην είμαι ενεργός και αυτό με μούδιασε, παρόλο που υποπτευόμουν ότι τον Ιούνιο και τον Ιούλιο είναι δύσκολο να παίξουμε. Πίστευα όμως ότι δεν θα έβγαινε κάποιος στις 28 Απριλίου να πει ότι τους επόμενους μήνες θα είστε άνεργοι. Θα άφηνε πίστευα μια χαραμάδα, μια πιθανότητα αισιοδοξίας.
Οι καλλιτέχνες πειθαρχήσαμε από την αρχή και μείναμε σπίτι. Ψυχαγωγήσαμε από την πρώτη μέρα τον κόσμο, τηρήσαμε τα μέτρα. Δεν μπορεί όμως από τις εξαγγελίες να απουσιάζουν τελείως 150.000 άνθρωποι του πολιτισμού. Ξαφνικά έπεσε μαύρο. Όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι είναι συντριβή. Δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω αλλιώ.
Εγώ θα ήθελα να ακούσω κάτι σαν αυτό που ανακοινώθηκε για όλα τα υπόλοιπα. Πάμε και βλέπουμε. Ανοίγουμε πέντε πράγματα αλλά αν κάτι στραβώσει μπορεί πάλι να κλείσουμε τα δύο. Να πει και εμάς ότι τώρα δεν προβλέπεται να γίνουν συναυλίες αλλά αν τα πράγματα πάνε καλύτερα θα το επανεξετάσουμε. Αυτό δίνει μια ελπίδα.
Εγώ είμαι καλόπιστος. Καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι που έχουν αναλάβει να σηκώσουν το βάρος αυτής της πανδημίας είναι αναγκασμένοι να αυτοσχεδιάζουν. Όλοι μαζί συμπάσχουμε αλλά ένα κομμάτι ενεργού εργατικού δυναμικού της χώρας θα μείνει άνεργο τους επόμενους 4 με 5 μήνες και κανείς δεν του είπε τι να κάνει για αυτό.

Ηλίας Καρελλάς, σκηνοθέτης, καραγκιοζοπαίχτης

Η πανδημία με βρήκε με δύο ημιτελείς παραγωγές στο θέατρο Κάππα και στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών δηλαδή με μια ημιτελή σεζόν αφού κλείσαμε με εντολή της κυβέρνησης.
Ακούγοντας τις πρώτες ανακοινώσεις της κυβέρνησης για την επόμενη μέρα και κατανοώντας το μεγάλο και υπαρκτό παγκόσμιο πρόβλημα αισθάνθηκα πως μας ξέχασαν ή πως ήταν οι πρώτες ανακοινώσεις και πως σύντομα πρέπει κάποιος να αναφερθεί λεπτομερώς.
Η δουλειά μου στο παιδικό θέατρο και το θέατρο σκιών είναι πολλές φορές πολύ μοναχική αλλά ως παραγωγός απασχολώ για σεζόν ολόκληρες και πάνω από 20 χρόνια έναν πολύ μεγάλο αριθμό συνεργατών.
Τί κάνουν όλοι αυτοί; τι κάνουμε; τεχνικοί, ενδυματολόγοι, ηλεκτρολόγοι, οργάνωση παραγωγής, ταξιθεσία, ηθοποιοί, μουσικοί, φωτογράφοι και τόσοι άλλοι εργαζόμενοι στο χώρο του θεάματος.
Οι καλλιτέχνες έδωσαν δυναμικό παρόν στην περίοδο της καραντίνας, έδωσαν απλόχερα το έργο τους στον κόσμο, ανέβασαν το ηθικό όπως σε καιρό πολέμου, έγιναν εκείνη που επικοινώνησαν το «μένουμε σπίτι» .
Κι εγώ από την πλευρά μου έκανα αρκετά, κυρίως για τα παιδιά. Όμως τώρα; Πού είμαστε εμείς; Έρχεται ένα ολόκληρο καλοκαίρι που εμείς εκ των πραγμάτων και επί του παρόντος δεν υπάρχουμε σε αυτόν το χάρτη.
Όταν ξεκίνησα την πορεία μου, έκανα αγώνα να πείσω την οικογένεια μου, τους φίλους μου, το κοινό μου ότι αυτό που κάνω είναι μια κανονική δουλειά, ότι ζω δηλαδή από αυτό… Δεν θέλω με τίποτα να υποψιαστώ πως μετά από τόσα χρόνια εργασίας θα πρέπει να αποδείξω το ίδιο για την κοινωνία ή για την κυβέρνηση.
Πιστεύω πως το υγειονομικό και κοινωνικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι μεγάλο και επείγον. Έρχεται ένα διαφορετικό καλοκαίρι. Ένας αβέβαιος χειμώνας.Τ ο θέατρο είναι τέχνη ζωντανή. Θέλει κοινό, μικρό ή μεγάλο.
Μέσα σε αυτή την κατάσταση εγώ ψάχνω τρόπους να επικοινωνήσω με τα παιδιά που είναι τόσα χρόνια το κοινό μου. Προτιμώ τη ζωντανή επαφή μαζί τους έστω κάποια στιγμή, έστω από απόσταση. Τα συναισθήματα που δημιουργεί κανείς από τη σκηνή δεν γνωρίζουν αποστάσεις, στοχεύουν ακριβώς στην ψυχή. Κάνουμε θέατρο για την ψυχή μας. Κάνουμε θέατρο για να ζούμε.
Το θέατρο είναι δουλειά. Νιώθω σα να έχασα τη δουλειά μου. Θα περιμένουμε, θα κάνουμε υπομονή, θα υπακούσουμε στους κανόνες, θα πιεστούμε όπως όλοι, μέχρι να ξαναβρεθούμε στους πιο ωραίους και πιο μεγάλους συνωστισμούς. Δεν θα πάψω να δημιουργώ και να ονειρεύομαι για τα παιδιά Το μόνο που θέλω είναι αυτοί που πρέπει να μας καταλάβουν.

Βασιλική Τρουφάκου, ηθοποιός

Πιστεύω πως είναι μία σημαντική στιγμή για τον κλάδο μας: να καταλάβουμε χωρίς αμφιβολίες πια πώς βλέπουμε τους εαυτούς μας, πώς μας βλέπει η πολιτεία και πώς τελικά η κοινωνία.
Οφείλει η πολιτεία (όπως εύγλωττα και με πολλές λεπτομέρειες και αποσαφηνίσεις χθες -πέρα από οποιαδήποτε παρεξήγηση και μπέρδεμα- μας εξήγησε πρακτικά πώς θα επαναλειτουργήσουν τα κομμωτήρια σε λίγες μέρες) να σκεφτεί πρώτα, να σχεδιάσει και κατόπιν να μας πει τι μπορεί να κάνει ένας ολόκληρος κλάδος σε υποχρεωτική και παρατεταμένη αδράνεια.
Εμείς έτσι και αλλιώς, χωρίς συλλογικές συμβάσεις από το 2011, είμαστε εκτός οποιασδήποτε κανονικότητας εδώ και καιρό. Τα οριζόντια μέτρα της καταντίνας μας έδωσαν την αίσθηση πως είμαστε όλοι μαζί. Και αλήθεια ήταν.
Τώρα πια δεν είμαστε όλοι μαζί, κάποιοι είμαστε πιο ευάλωτοι σε όλο αυτό: πρέπει
να μας βοηθήσουν να υπάρξουμε και να συνεχίσουμε να ζούμε.

Αναστασία Μουτσάτσου, τραγουδίστρια

-Τι δουλειά κάνεις παιδί μου
– Μουσικός είμαι κύριε!
– Ναι, αλλά τι δουλειά κάνεις;
Αυτό το ανέκδοτο, περιγράφει με ακρίβεια, το πώς κάποιοι στο παρελθόν έβλεπαν τους μουσικούς αλλά και γενικότερα τους καλλιτέχνες. Έβλεπαν; Έτσι νομίζαμε… Ως την στιγμή που τα μέτρα της κυβέρνησης, μας έδειξαν ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει στην νοοτροπία που ως τώρα θεωρούσε την τέχνη πάρεργο και τους καλλιτέχνες, στην καλύτερη περίπτωση, άεργους τεμπέληδες.
Ας καταλάβουν όλοι επιτέλους, ότι ο καλλιτέχνης είναι επάγγελμα, πληρώνει φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και γύρω από το έργο του βιοπορίζονται ένα σωρό άλλοι εργαζόμενοι.
Από την αρχή της κρίσης και μετά, η δυνατότητα των καλλιτεχνών να βιοπορίζονται από την τέχνη τους μειώθηκε σημαντικά. Με αφορμή την επιδημία, αυτή η δυνατότητα δεν υπάρχει πλέον. Καθημερινά έρχομαι σε επαφή με συναδέλφους καλλιτέχνες, που δεν έχουν να πληρώσουν ούτε το νοίκι τους, ενώ οι καλοκαιρινές συναυλίες αποκλείονται και ποιος ξέρει τι θα γίνει τον επόμενο χειμώνα..
Με τα εκφραστικά του μέσα, ο καλλιτέχνης, εκφράζει τις αγωνίες όλων, στηρίζει πολύ συχνά αφιλοκερδώς τις πληθυσμιακές ομάδες που το χρειάζονται, και είναι συνοδοιπόρος, στη χαρά, στη λύπη, στον έρωτα, στην ανάγκη των ανθρώπων να ενωθούν. Η αξία της τέχνης επιβεβαιώθηκε όλο αυτό το διάστημα της καραντίνας με τον πιο αναμφισβήτητο τρόπο.
Ντροπή και κρίμα που χρειάζεται να υπενθυμίσουμε το ρόλο των καλλιτεχνών στην καθημερινότητα, για να ζητήσουμε το αυτονόητο. Ας στηρίξει η κυβέρνηση τους καλλιτέχνες πρίν να είναι αργά.
 

Δημήτρης Καραντζάς, σκηνοθέτης

Είναι αδιανόητο σε μια επίσημη ανακοίνωση να μην αναφέρονται καν μέτρα – σκέψεις – προϋποθέσεις για τους καλλιτέχνες, τους εργαζόμενους στο θέαμα-ακρόαμα και σε όλες αυτές τις θέσεις. Δεν το χωράει το μυαλό μου.
Ελπίζω επίσης το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου να αποζημιώσει τις παραγωγές που δεν πρόκειται να κάνει.
Το επάγγελμα μας δεν είναι παράνομο, δεν είναι παράπλευρο δεν είναι πάρεργο. Βρισκόμαστε στην μάχη υπεράσπισης του αυτονόητου. Αυτό είναι υποτιμητικό. Ακόμα κι αν σήμερα ή αύριο βγει το υπουργείο Πολιτισμού και ανακοινώσει πιο εξειδικευμένα μέτρα η απαξίωση έγινε.
Και λυπάμαι που στο δημόσιο λόγο για την τέχνη πρέπει να διευκρινίζουμε τις προθέσεις μας. Οι υποστηρικτές του τάδε κόμματος λένε αυτό, η αντιπολίτευση λέει το άλλο. Η τέχνη και ο αυτονόητος σεβασμός στους χιλιάδες ανθρώπους που δουλεύουν σε αυτήν με όποιο τρόπο ήταν απολύτως απών. Η απαξίωση υπήρξε – και αυτό δεν αλλάζει.
Χθες 28 Απριλίου 2020, στην Ελλάδα επισήμως είπαν στους καλλιτέχνες και στους εργαζόμενους στον πολιτισμό κόψτε το λαιμό σας.. και αυτό δεν αλλάζει.
Πέντε λεπτά ανάλυσης για το πως θα ανοίξουν τα κομμωτήρια υπήρξαν, μισό λεπτό για το τι θα γίνει με τους ανθρώπους που ασχολούνται με τον εγχώριο πολιτισμό φαίνεται περίσσευαν.

Ανδριάννα Μπάμπαλη, τραγουδίστρια

Όση χαρά και να εμπεριέχει η ενασχόληση με τη μουσική, δεν παύει να είναι μια δουλειά κι αυτή. Λογαριασμοί, ενοίκια και υποχρεώσεις τρέχουν, κι εμείς ενημερωνόμαστε ότι δεν θα δουλέψουμε για τουλάχιστον 5 μήνες (που προβλέπεται να γίνουν χρόνος).
Το θέμα του επιδόματος δύσκολο να ξεκαθαρίσει, λόγω της ιδιαίτερης φύσης του επαγγέλματος, αφήνοντας την πλειοψηφία ενεργών καλλιτεχνών, αλλά και όλων των περιφερειακών επαγγελμάτων απ’ έξω.
Περιμένουμε με αγωνία κάποια μέριμνα και για εμάς. Επίσης αυτό το δύσκολο καιρό, θα πρότεινα να μην χαρίζουμε δωρεάν τη δουλειά μας μέσω streaming. Υπάρχουν άπειροι δίσκοι και συναυλίες να δει κανείς δωρεάν. Η μουσική παράγεται με κόπο, ας βοηθήσουμε το κοινό να το καταλάβει!

Γιώργος Παπαγεωργίου, ηθοποιός, σκηνοθέτης, τραγουδιστής

Για να είμαι ειλικρινής το περίμενα.
Ποτέ δεν πίστεψα ότι σε αυτή τη νέα συνθήκη, ακόμα και αν γινόταν το Φεστιβάλ, τα θέατρα δεν θα είχαν κόσμο. Εξάλλου το είχαμε δει όλοι οι επαγγελματίες του χώρου αυτό και πριν το lockdown.
Τα εισιτήρια είχαν πέσει κατακόρυφα, η προπώληση στα θέατρα συνολικά ήταν προτόγνωρα χαμηλή. Άρα το ζήτημα που τίθεται δεν είναι το αν το κοινό θα έπρεπε να μπει ή όχι σε θέατρα και συναυλιακούς χώρους το καλοκαίρι, ακόμα και με αυστηρά μέτρα προστασίας (οφείλουμε όλοι να είμαστε προσεκτικοί τώρα, δεν χωρά αμφιβολία), αλλά το τι θα γίνει με τους ανθρώπους που αποτελούν το κομμάτι ενός κλάδου που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα.
Γιατί ενώ μιλάμε για μια συνολική ζημιά στην οικονομία, στον τομέα του πολιτισμού μιλάμε για καταστροφή. Η Γερμανία, η Ιταλία και η Βρετανία έχουν ήδη λάβει ειδικά μέτρα σημαντικής οικονομικής ενίσχυσης για τους καλλιτέχνες και τους επαγγελματίες στον χώρο του θεάματος, πρέπει άμεσα να βρεθεί μια λύση και για τους Έλληνες επαγγελματίες που ούτως η άλλως έχουν μάθει να δουλεύουν σε αντίξοες συνθήκες.
Το μεγάλο στοίχημα δεν είναι μόνο η καλοκαιρινή, αλλά και η χειμερινή περίοδος. Γιατί αν μιλάμε και για συνέχιση της τωρινής κατάστασης στον τομέα του πολιτισμού και την επόμενη χειμερινή σεζόν, τότε η ζημιά θα είναι αδιανόητη. Πρέπει να βρεθεί άμεσα μια βιώσιμη και ασφαλής λύση αλλιώς μιλάμε για χιλιάδες ανθρώπους (ηθοποιούς, τεχνικούς, σκηνοθέτες, ταξιθέτες, χορευτές, χορογράφους, μουσικούς, ηχολήπτες) που θα βρεθούν στα όρια της πείνας. Απέναντι σε όλο αυτό, είμαστε όλοι μαζί.

Κορίνα Λεγάκη, τραγουδίστρια

Καλλιτέχνης γεννιέσαι, δεν γίνεσαι. Κάτι «άλλο» έχει επιλέξει να είσαι «αυτό» και δεν μπορείς να ξεφύγεις. Ευλογία και κατάρα μαζί.
«Τέχνη δεν υπάρχει, μόνο καλλιτέχνες». Ζούμε και αναπνέουμε δημιουργώντας. Ίσως είμαστε ευαίσθητοι με τον δικό μας αυθεντικό τρόπο, ίσως οι «κεραίες» μας συλλαμβάνουν μηνύματα από κάποιο πεδίο «διαφορετικό». Αντικείμενό μας είναι το αίνιγμα της ομορφιάς που κρύβει καλά η δημιουργική μας ασχολία.
Και η πορεία μας ενώ είναι μοναχική, έχει ως αποδέκτες πολλούς, πάρα πολλούς (και τελικά όλους μας). Κι αν έχει η Ελλάδα τέτοια παραδείγματα από τα Αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα! Ευτυχώς είμαστε «πλούσιοι». Η πολιτισμική μας παράδοση μας είναι θησαυρός. Κι οφείλουμε να την προστατέψουμε, να την αναδείξουμε, να την αγαπήσουμε σε βάθος.
Εμείς, οι επαγγελματίες της τέχνης, είμαστε κομμάτι της σύγχρονης κοινωνίας και ζητούμε ίση μεταχείριση, ξεκάθαρο διάλογο, νομιμότητα και στήριξη οικονομική και ηθική τόσο από την πολιτεία όσο και από την κοινωνία. Για την εργασία μας, για τις συναυλίες μας, για τις παραστάσεις μας, για τις πρόβες μας, για τις ηχογραφήσεις μας, για τις βιντεοσκοπήσεις μας, για την υγεία μας, για την ασφάλισή μας, για το πνευματικό μας δικαίωμα. Για το δικαίωμα μας στη ζωή.

Φώτης Σπύρος, ηθοποιός

Ελπίζω και εύχομαι ότι σύντομα θα βρεθεί τρόπος να παρουσιαστούν και φέτος το καλοκαίρι στα μοναδικά ανοικτά μας θέατρα, θεατρικές παραστάσεις.
Πάντα βεβαίως με κανόνες, προϋποθέσεις και ακολουθώντας τις οδηγίες των Ειδικών. Το κοινό έχει ανάγκη το θέατρο και εμείς οι άνθρωποι του θεάτρου την δουλειά μας.
Το πρόβλημα της πανδημίας δεν πρέπει να το αφήσουμε να οδηγήσει το θέατρο μετά από 2500 χιλιάδες χρόνια σε παύση. Η εικόνα ενός έρημου θεάτρου -όπως και ανθρώπου- αντικατοπτρίζει μια κατάσταση ξηρασίας- και ιδιαίτερα της πνευματικής- που δεν ταιριάζει στον Ελληνικό μας καλοκαιρινό χαρακτήρα, ούτε και στη Χώρα που γέννησε άλλωστε, το θέατρο.
Οι συνέπειες μιας θεατρικής μακροχρόνιας παύσης για εμάς τους εργάτες του θεάτρου είναι εξοντωτική με ανυπέρβλητες και ανυπολόγιστες ζημιές.

Κρινιώ Νικολάου, τραγουδίστρια

Αυτό που ζούμε είναι ένα μεγάλο πλήγμα για τον κλάδο των καλλιτεχνών αλλά και ολόκληρου του μηχανισμού γύρω από αυτόν. Για τον βασικό λόγο ότι για πολλούς είναι θέμα επιβίωσης αλλά και για τον κόσμο που δεν θα μπορέσει να διασκεδάσει, να χαλαρώσει, να ξεφύγει, να εκφραστεί, όπως γίνεται πάντα μέσα από την μουσική από ένα live από μία παράσταση!
Η τέχνη είναι τροφή για την ψυχή εμπνέει αισιοδοξία. Είναι πρωταρχικός μοχλός για την αναθεώρηση και επανάσταση μέσα μας…
Θα ναι ένα καλοκαίρι λίγο πιο γκρίζο κάτω από τον ξάστερο ουρανό της ύπαρξης.
Και έτσι θα μας λείψει πολύ «η δική της αγκαλιά»…

Κωστής Καπελώνης, σκηνοθέτης

Προφανώς βιώνουμε μια πρωτοφανή έκτακτη κατάσταση. Χρειάζονται μέτρα αντιμετώπισης σε υγειονομικό επίπεδο, σε οικονομικό και τέλος σε κοινωνικό. Αυτή είναι η σειρά που φαίνεται να προκρίνεται από αυτούς που υποτίθεται ότι είναι υπεύθυνοι για την τύχη της χώρας. Κατά την ταπεινή μου γνώμη η σειρά είναι απολύτως λανθασμένη. Πρώτα θα έπρεπε να είναι η κοινωνία, δηλαδή οι άνθρωποι και μετά η οικονομία. Κι αν είχε φροντίσει ο δυτικός κόσμος με άλλες προτεραιότητες τη διαχείρηση των πραγμάτων, νομίζω ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τις έκτακτες καταστάσεις πολύ καλύτερα.
Στο θέμα του πολιτισμού, που εμένα ενδιαφέρει περισσότερο, θεωρώ ότι διαχρονικά αυτό που οι εξουσίες θεωρούν πολιτισμό είναι τα πανηγύρια, τα ξεφαντώματα και οι ομιλίες στις πρεμιέρες. Ένας πρωθυπουργός που φωτογραφίζεται χαρούμενος δίπλα στο φορτηγό της Πρωτοψάλτη.
Υποτίθεται ότι είμαστε η χώρα που επινόησε το θέατρο. Η χώρα που εφοδίασε τον δυτικό πολιτισμό με την φιλοσοφική και τη μαθηματική σκέψη πάνω στην οποία βασίστηκε όλο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η μικρή χώρα με τους μεγάλους ποιητές. Με συνθέτες παγκόσμιας αναγνώρισης. Με ζηλευτή φύση, που, όπου γυρίσεις το μάτι, βλέπεις τα κατάλοιπα των σπουδαίων προγόνων. Η χώρα που διάλεξε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, να εκφωνήσει την αποχαιρετιστήρια ομιλία του προς την ανθρωπότητα. Και βγαίνει χθες ο πρωθυπουργός αυτής της χώρας και ομιλεί για μάσκες, δρομολόγια λεωφορείων, τραπεζοκαθίσματα, κλπ κλπ Λέξη για τον Πολιτισμό. Μόνο το αποκορύφωμα: «Κρίνεται απίθανο να επιτραπούν μέσα στο καλοκαίρι οι μεγάλες συναθροίσεις, όπως φεστιβάλ, συναυλίες ή αθλητικά γεγονότα με θεατές».
Οι περισσότεροι Έλληνες πολιτικοί και δημοτικοί άρχοντες, που έχω ζήσει εγώ, μηδέ Υπουργών Πολιτισμού εξαιρουμένων, θεωρούσαν τον πολιτισμό σαν ένα πάρεργο που απασχολεί ψώνια, καλλιτέχνες, λαπάδες. Που θέλουν τη Ρίτα Σακελλαρίου να τραγουδήσει στα πάρτυ τους. Που θέλουν τους τηλεοπτικούς αστέρες καλεσμένους στα τραπέζια τους. Όσους άξιους αναγνώρισαν καμιά φορά, το έκαναν επειδή τους το είπε κάποιος άλλος.
Πότε θα καταλάβει αυτή η χώρα ότι αυτό που την κάνει μοναδική και ζηλευτή είναι ο πολιτισμός που πέρασε από πάνω της. Πότε θα καταλάβουμε ότι θα μπορούσαμε να είμαστε για την ανθρωπότητα, ότι ήταν η Δήλος για την αρχαία Ελλάδα. Ένας τόπος ιερός, αισθητικής και πολιτικής αναφοράς.
Αντί γι’ αυτό καταντήσαμε τη χώρα, χώρα τουριστικών υπηρεσιών, εργολαβιών, δανείων και αεριτζίδικης οικονομίας, που τώρα -με την ασύμμετρη απειλή και τη δεκαετία των μνημονίων- είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης.
Ναι, είμαι οργισμένος, γιατί είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν σε αυτή τη χώρα ικανοί άνθρωποι, παλιοί και νέοι, που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ουτοπική λειτουργία που οραματίζομαι, αλλά δυστυχώς το κουμάντο γίνεται από άλλα συμφέροντα.
Εύχομαι, αλλά δεν το πιστεύω, αυτή η καταστροφή να βάλει μυαλό στα άδεια κεφάλια.